Verklarende woordenlijst
Onderstaand een lijst van een aantal begrippen met toelichting rondom Zen en Zenmeditatie die van belang kunnen zijn.
Boddhisatva | een bodhisattva is mens die op weg is naar inzicht, naar verlichting. Hij bewandelt bewust een spiritueel pad en gebruikt daartoe vier bohisattvabeloftes als hulpmiddel. De beloftes worden aan het eind van onze bijeenkomsten driemaal gereciteerd. Ze worden ingeluid door een slag op de gong en voor de eerste, derde en vierde zin van de derde recitatie klinkt de gong ook. |
Daisan: | tijdens zazen (zitmeditatie) is er gelegenheid tot een persoonlijk onderhoud met de leraar. Daarin kan het gaan over de ervaringen met Zenmeditatie, persoonlijke levensvragen of gewoon even een praatje, in het volste vertrouwen dat wat er besproken wordt tussen leraar en leerling blijft. |
Denkai: | de ceremonie waarbij men transmissie van zijn leraar ontvangt. Na het ontvangen van denkai mag iemand alles wat hij tot nu toe ontvangen heeft, doorgeven aan zijn leerlingen. |
Dharma: | de leer van de Boeddha, maar ook het spirituele pad. Dharma is een begrip met vele connotaties. |
Gassho: | formele groet, maar ook een kort moment om rust en stilte te creëren alvorens aan de meditatie te beginnen. De handen worden met de handpalmen tegen elkaar en de vingers omhoog, ter hoogte van kin of neus gehouden. Vervolgens wordt er een kleine buiging gemaakt. |
Jukai: | ceremonie waarbij iemand de voorschriften ontvangt en waarbij hij zijn toevlucht neemt tot de Boeddha, de Sangha en de Dharma. Na de ceremonie is iemand gerechtigd de rakusu (spreek uit: raksoe)te dragen en wordt hij als zenboeddhist beschouwd. |
Kinhin: | loopmeditatie. De start van kinhin wordt aangegeven door een slag met de kleppers. Kinhin start heel langzaam, voetje voor voetje, op een slag met de kleppers wordt het tempo versneld. |
Koan: | klein, raadselachtig verhaaltje, dat niet rationeel te doorgronden is. Een koan is bedoeld om tot een dieper inzicht te komen. De leraar geeft een koan op aan de leerling en bepaalt of die leerling inderdaad tot de kern van de koan heeft weten door te dringen. |
Rakusu: | een soort slabbetje, dat verwijst naar het kleed dat de monniken dragen. |
Sangha: | meditatiegroep |
Shashu: | handhouding tijdens kinhin. De vingers van de linkerhand omklemmen de duim. De rechterhand omklemt de linker, waarbij de rechterduim in het holletje van de linkerhand komt. De handen worden tegen het lichaam aan getrokken, zodat de onderarmen evenwijdig aan de grond zijn. |
Shoken: | ceremonie waarbij men officieel leerling van een bepaalde leraar wordt. |
Teisho: | een Dharma toespraak van een Zenleraar, meestal rond een koan of tekst. |
Zazen: | zitmeditatie, meestal 25 – 40 minuten in lengte. |
Zendo: | meditatieruimte |